این مطلب رو که از یکی از روان پزشکان بنام کشورمان که من هم بسیاری از پادکست ها و سخنان ایشون رو دنبال می کنم خوندم واقعا این مواردی که اسم می برن ایشون رو به چشم دیده ام. مختص به جامعه، ارگان یا موسسه خاصی روی این کره خاکی نیست بلکه متخص جوامع انسانی از هر نوع آن است. بدون کم و کاست اینجا نقل می کنم تا همه استفاده ببریم:

"وقتی نظارت تو یک سیستم جدی باشه، آدم‌ها قبل از هر کاری به عواقبش فکر می‌کنن.
به این میگن اثر بازدارندگی؛
یعنی وقتی احتمال دیده شدن و مجازات بالا باشه، رفتارها سالم‌تر میشه.

اما وقتی جایی به فساد معروف باشه، نه‌تنها نظارت ضعیفه، بلکه همین شهرت باعث میشه آدم‌های فاسد بیشتری جذب شن و افراد درستکار کم‌کم کنار برن.
جایی که فساد، فساد بیشتری تولید می‌کنه
و بی‌اعتمادی هر روز بزرگ‌تر میشه…

واقعیت اینه که حتی تصویر و شهرت اجتماعی یک نهاد یا جامعه هم روی رفتار مردم تاثیر می‌ذاره.
اگه جایی به پاکی معروف باشه، آدم‌ها خودشون رو با اون فضا هماهنگ می‌کنن.
یعنی مردم با رفتار غالب جامعه هماهنگ می‌شن.

اما وقتی جایی به فساد معروف باشه، خیلی‌ها با خودشون میگن: اگه من نکنم، بقیه می‌کنن"

همین کافیه تا به خودمون بیاییم و اصلاح رو از خودمون آغاز کنیم. شما رو ارجاع می دم به یکی از پست هام در هفته ها پیش که در آن یک دانشجوی افغانستانی در سوئیس از استادش علل عقب ماندگی کشور و ملتش را پرسیده بود.